NBK 2024: Musici uit de kampioensdivisie

CU Brass spreekt in aanloop naar de NBK met musici over het werk 'The Lost Circle' van componist Jan Van der Roost. We krijgen zo een persoonlijk inkijkje in deze periode vol met repetities, studiedagen en try-outs; CU Brass spreekt met Stefan Arits, principal euphonium bij Brass Band Limburg. 

Euphoniumspeler Stefan Arits

Het verplichte werk dit jaar, The Lost Circle van Jan Van der Roost, staat bekend om zijn complexe structuur en dramatische contrasten. Wat zijn volgens jou de grootste technische en muzikale uitdagingen voor jouw partij in dit werk?
Het is altijd weer een uitdaging om alle contrasten die Jan van der Roost voorschrijft op de juiste manier toe te passen. Enerzijds de snelle passages met vaak ‘niet voor de hand liggende techniek’ aangevuld met contrasten in o.a. dynamiek en articulatie, anderzijds het langzame middendeel waarin het een zoektocht is om binnen de mooie en grote lijnen een eigen interpretatie te geven aan de solo melodie, samen met de solocornet.

Speel je al lang bij Brass Band Limburg? Hoe zou je jouw muzikale reis beschrijven binnen de band en hoe heeft dat je spel en carrière beïnvloed?
Vanaf 2011 ben ik een aantal jaren bij de band geweest en speelde ik Es-bas. De band combineren met mijn werk als muzikant bij defensie, privé en een nieuwe studie was op dat moment lastig, waardoor ik na een paar jaar weer gestopt ben. Na het beëindigen van mijn studie koos ik voor een carrièreswitch en stopte als actief spelend muzikant bij defensie. Hierdoor viel echter een stuk muzikale uitdaging weg. Daarom besloot ik om me opnieuw aan te sluiten bij Brass Band Limburg, maar dit keer op euphonium. Inmiddels speel ik alweer zeven jaar bij de band waar ik mijn muzikale spel op peil kan houden. 

Wat is jouw eerste indruk van The Lost Circle als euphonium-speler? Hoe verschilt deze compositie van andere werken die je in het verleden hebt uitgevoerd tijdens de NBK?
Toen we aan het stuk begonnen te werken duurde het even voordat alle stukjes in elkaar vielen. De eerste weken kreeg ik het idee dat het een werk was met veel fragmentarische gedeeltes. Niets is echter minder waar. Nu alle structuren duidelijk zijn, hoor je alle puzzelstukjes in elkaar vallen en is de conclusie dat het Jan van de Roost gelukt is om een geweldig mooie compositie te creëren, waarin de muziek tot de verbeelding spreekt. Het verschil met andere jaren is dat werken soms een heel ander abstractieniveau hebben wat leidt tot een heel andere beleving van het stuk, zowel voor de muzikant als voor de luisteraar.

Welke passages of secties in The Lost Circle zijn volgens jou het meest uitdagend voor de band als geheel en hoe pakken jullie die aan tijdens de repetities?
Het stuk zit vol met uitdagende passages voor iedere instrumentsectie waarbij het uiteindelijk telkens de kunst is om het juiste karakter te treffen en deze verschillende karakters tot één geheel te maken waarbij alle complexe structuren goed tot uiting komen. Ik denk dat het voor het geheel het meest uitdagend is om het juiste karakter van het langzame middendeel te pakken. Vaak kiest onze dirigent Renato Meli er tijdens een repetitie voor om te starten met het repeteren van korte fragmenten in het stuk om vervolgens de fragmenten steeds groter te maken. Ook het stuk regelmatig een keer in zijn geheel doorspelen is onderdeel van de repetities.

Mensen die minder bekend zijn met het fenomeen brassband zijn verrast door de intensiteit van oefensessies, optredens enz. Is dit herkenbaar voor je? Hoeveel tijd steek je zelf wekelijks in deze (topsport) hobby?
In Limburg spelen voornamelijk harmonieën en fanfares. Binnen deze orkestvormen ligt de intensiteit vaak wat lager, alhoewel ook veel orkesten richting belangrijke optredens een tandje bijschakelen. Het is zeker herkenbaar dat muzikanten ervoor kiezen om minder intensief met het spelen in een orkest bezig te zijn en verrast zijn door de intensiteit binnen de brassband. Dat is ook prima, iedereen maakt daarin de keuze die het beste bij hem of haar past. Maak je de keuze voor een brassband dan kies je bewust voor dat tandje extra, vergelijkbaar met mensen die er voor kiezen om topsport te beoefenen. Zelf vind ik het heerlijk om veel met muziek bezig te zijn en telkens nieuwe uitdagingen aan te gaan. Er zijn dan ook weinig dagen per week waarin ik hier niet op één of andere manier mee bezig ben.

In veel van Van der Roost's werken is er een sterke focus op balans en samenspel tussen de secties. Hoe ervaar je dit in The Lost Circle als muzikant en hoe werkt de band aan deze balans tijdens repetities?
Ik denk dat de focus tussen balans en samenspel zich in eerste instantie met name afspeelt ‘in’ de diverse secties, o.a. door de uitgebreide instrumentatie. Als deze in orde is, wordt het makkelijker om dit in het grote geheel goed op te pakken. Als band werken wij, en met name ook Renato als dirigent, hier voortdurend aan, bijvoorbeeld door het spelen van koralen bij aanvang van elke repetitie. 

Wat voor betekenis heeft de NBK voor jou als muzikant en voor de band? Betekent deelname aan de NBK (altijd) een positieve stimulans? En hoe gaaf is het om in een volle zaal van TivoliVredenburg te spelen?
Voor mij is de NBK altijd een positief hoogtepunt in het jaarprogramma van de band. Een paar maanden extra hard werken met als doel een mooie uitvoering geven in TivoliVredenburg. Zoals je zegt, heel gaaf! Ik kan me nog het optreden van twee jaar geleden herinneren. Na een dubbele forte van de band bleef ik alleen over met een lange noot, voorafgaand aan een solopassage. Geweldig hoe de zaal dan je klank oppakt en versterkt. Jaarlijkse deelname aan de NBK zorgt ervoor dat BBL zich steeds blijft ontwikkelen. Dat kan natuurlijk ook met andere projecten, maar ik denk dat de NBK net dat beetje extra geeft.