VLOF 2024: Componist Filip Ceunen over The Flood

Wat motiveerde je om The Flood te componeren?
Het werk is geschreven in opdracht van ‘Algemene Muziekvereniging Maris Sonores in Biddinghuizen. De vereniging nam halverwege 2020 contact met me op om een concertwerk te schrijven voor hun 55-jarig bestaan. Toen bleek dat zowel het dorp als de muziekvereniging een zeer boeiende geschiedenis hadden, heb ik geen seconde getwijfeld om op deze vraag in te gaan. Ik vind het altijd heel belangrijk om ‘een verhaal’ te vertellen met mijn muziek. 

Hoe zou je de algemene boodschap of emotie van het stuk beschrijven?
Misschien hoop en vastberadenheid? Dat zijn twee emoties die in heel het werk terug te vinden zijn. Het dorp Biddinghuizen werd jaren geleden volledig van de kaart geveegd door een verwoestende storm. Enkele pioniers gaven het volk de hoop en de kracht om alles terug op te bouwen wat uiteindelijk ook gebeurd is. Het dorp kreeg een eigen haven en had een bloeiende welvaart. Ook in de muziekvereniging zijn nog steeds muzikanten en bestuursleden actief die er 55 jaar geleden ook al bij waren. Echte pioniers, waarvan ik er enkele sprak in een videocall, die er alles aan doen om de fanfare in stand te houden en uit te breiden. De roep van deze pioniers is heel sterk in het werk aanwezig.

Wat is je favoriete deel van het stuk en waarom?
Mijn favoriete deel is maat 50 tot maat 84, voor zowel het muzikale als het verhaal dat erachter zit. Hier wordt de roep van de pioniers ontwikkeld tot een volwaardig thema, het hoofdthema van het werk, dat in verschillende gedaantes en orkestraties doorheen de compositie terugkeert en dat ook heel duidelijk de boodschap van hoop en vastberadenheid uitstraalt.

The Flood is voor de eerste afdeling een uitdagend werk. Het algehele gevoel binnen de sector is dat in alle divisies langzaam maar zeker het gevraagde niveau steeds hoger is. Hoe kijkt u aan tegen deze ontwikkeling?
Ik denk dat The Flood een werk is dat perfect in de eerste afdeling past, uiteraard met hier en daar enkele technische uitdagingen of uitdagingen qua samenspel. Het stijgen van het niveau is voor mij een logisch gevolg van de evolutie die de harmonie- en fanfareorkesten momenteel en de laatste decennia hebben doorgemaakt. De harmonie- en fanfareorkesten van vandaag bestaan veel meer uit geschoolde muzikanten dan bijvoorbeeld vijftig jaar geleden. Veel muzikanten (zowel jong als oud) studeren aan de plaatselijke muziekacademie of hebben deze beëindigd, waardoor zij een heel brede basis hebben en waardoor het niveau stijgt. Dit bewijst ook dat er in de muziekacademies goed werk geleverd wordt.

Hoe heeft u geprobeerd de emoties in dit stuk over te brengen?
Een emotie is altijd iets persoonlijks. Je kan je als componist alleen maar ‘inleven’ in het verhaal dat je vertelt, tenzij je er zelf bij betrokken bent. Voor de verwoestende storm in het begin van het werk heb ik gekozen voor een snel tempo, luide dynamiek (ff), een hoge techniciteit en veel dissonanten om de kracht en het karakter van de storm te benadrukken. De roep van de pioniers is veel rustiger qua tempo, slechts enkele instrumenten spelen en de toonzetting is veel consonanter, net om de vastberadenheid te beklemtonen. Maar los hiervan heb ik vooral geprobeerd om een ‘mooi’ werk te schrijven met de nodige uitdagingen. Maar ook een werk dat leuk is voor de muzikanten om te spelen en aangenaam voor het publiek om naar te luisteren.

Komt u zelf naar het evenement om te genieten van de verschillende uitvoeringen?
Ik ben zeker aanwezig om alle fanfares aan te moedigen. Ik vind het een mooi initiatief van VLAMO dat de kampioenschappen dit jaar uitgebreid zijn naar alle divisies. En het gebeurt niet zo vaak dat je als componist je werk vijf keer op één dag te horen krijgt.