EBK 2023: Own Choice - Black Dyke Band
Antiphonies on Themes by William Byrd (Oliver Waespi)
"Antiphonies" is een verkenning van thema's van William Byrd, ervaren door de sonische energie en ruimte van een moderne brassband. William Byrd (ca. 1540 - 1623) was een van de grootste Engelse renaissancecomponisten wiens 400ste sterfdag in 2023 valt. Het werk werd speciaal gecomponeerd voor première tijdens de Europese kampioenschappen van 2023.
Dit stuk neemt als uitgangspunt muziek van William Byrd (ca. 1540 – 1623), met name motieven uit zijn motet "Sing Joyfully". Bovendien spelen de antifonale posities van verschillende instrumentgroepen een essentiële rol in het hele stuk. Vandaar dat het allereerste begin van het werk ziet dat de motieven van Byrds motet worden doorgegeven aan verschillende groepen spelers, waardoor het bijna ruimtelijke objecten worden. Na de brede klanken van het antifonale begin wordt de muziek meer lineair naarmate het karakter neigt naar een ritmisch gedreven gevoel en een toenemende virtuositeit, zowel in solisten- als tuttipartijen. Een tweede, langzame sectie verkent vervolgens het lyrische potentieel van het oorspronkelijke materiaal, terwijl de langzaam roterende akkoorden van een chaconne een nieuwe harmonische omgeving creëren. Later worden melodische gebaren gepresenteerd in een intiemer samenspel tussen solisten en kleine kamergroepen binnen het ensemble.
Er volgt nog een snel deel, met virtuoos materiaal opnieuw in verschillende vormen, soms hectisch, waardoor het verhaal in energieke streken vooruit wordt geduwd. Na een uitbarsting van orkestlicht kalmeert de muziek geleidelijk en ondergaat in het laatste deel nog een transformatie. In het begin voeren verspreide solisten verre herinneringen aan de lyrische partij uit voordat de muziek wegzakt naar de allerlaagste registers van het ensemble. Van daaruit ontwikkelen langzame geluidsgolven zich geleidelijk tot een breed, antifoon geluidsveld, waardoor het stuk tot een einde komt. "Antiphonies" is een hommage aan de muziek van William Byrd, wiens 400ste sterfdag in 2023 is. Het is mijn tweede kijk op Engelse renaissancemuziek, twaalf jaar na "Audivi Media Nocte". Dit laatste is gebaseerd op een motet van Thomas Tallis, de leermeester van William Byrd. Terwijl "Audivi Media Nocte" zich bezighoudt met de beelden van de nacht, is "Antiphonies", met zijn relatief heldere harmonische spectrum en lichtgevende geluidsvelden, meer verwant aan de dag.
Mooie start van deze nieuwe compositie met een stralende sound van Dyke. Zeer aangenaam om hiernaar te luisteren; veel detail en technisch zeer begaafd. Puntgave bijdragen van principals op euphonium en cornet. Jammer dat de flugelhorn nét wat out of tune is in haar bijdrage. Een prachtig en intens Poco Adagio, al blijft de tuning soms iets achter. Wat blijft de ondersteuning door de bassectie hier ook geweldig, De muziek sluit prachtig op elkaar aan en straalt in elke sectie. De juist gekozen dynamiek zorgt voor een hele goede transparante uitvoering; voor alle details is ruimte.
De band keert voor het slot weer terug naar een andere positie; het spel is zo intens, de balans is ongekend. En wat een finale schotelt Black Dyke ons voor.
