NBK bestuurslid aan het woord
Een bekende naam in een nieuwe functie. Michiel van der Schaaf aan het woord.
Hoe is je muzikale loopbaan destijds begonnen?
Ik ben als zevenjarig jochie op bugel begonnen bij Mastlands Fanfare in Westmaas, een dorp in de Hoeksche Waard waar ik ben opgegroeid. Onze vereniging was maar klein en daarom hadden we een gezamenlijk jeugdorkest met de fanfare in Oud-Beijerland. Het grote orkest daar werd geleid door Henk Zwijgers die ook dirigent was van Crescendo in Zuid-Beijerland, toen (en nu nog steeds) een prachtige eerste divisie-fanfare met vernieuwende activiteiten en bijzonder repertoire. Via hem kwam ik in Zuid-Beijerland terecht en kreeg ik de kans me muzikaal verder te ontwikkelen, ik ben Henk daar nog steeds erg dankbaar voor.
Wat was je eerste kennismaking met de brassband?
Je had in die tijd de Brassband Hoeksche Waard, een projectorkest dat optrad na afloop van het jaarlijkse streekfestival en bestond uit liefhebbers uit de orkesten van onze streek. Veelal goede amateurs, maar door de geweldige dirigenten die er steeds waren (zoals Jaap Koops en Arie van Beek) had de band een grote aantrekkingskracht en sloten ook muzikanten aan die intussen in beroepsorkesten in de buurt speelden zoals de Marinierskapel en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Ik was geloof ik negen jaar toen ik op tweede cornet voor het eerst mocht meedoen. Arie Stolk was mijn buurman en Anno Appelo regelde de muziek. Ik vond het fantastisch en was verkocht!
Hoe kwam je bij Brassband Schoonhoven terecht?
Begin jaren ’90 net na mijn diensttijd bij het Cavalerie Trompetterkorps ging ik een radioprogramma over blaasmuziek maken bij de regionale omroep. Daar raakte ik bevriend met Eric de Cloe, die ons CD’s leverde en bij Brassband Schoonhoven euphonium speelde. Zo kwam ik met Schoonhoven op mijn eerste NBK terecht, we speelden in de tweede divisie en werden laatste. Maar de band had een geweldige drive om beter te willen worden. Wat volgde is een unieke ontdekkingsreis waarvan we allemaal genoten en geleerd hebben.
Je bent op veel gebieden actief geweest binnen de sector. Is het NBK-bestuur een logische volgende stap?
Dat zal de toekomst uitwijzen. Het lijkt me een mooie manier om iets terug doen voor alle prachtige jaren waarin ik als deelnemer van de NBK mocht genieten. Na vijf jaar aan de zijlijn heb ik er in elk geval veel zin in.
Michiel van der Schaaf
De brasswereld kent je als een ambitieus persoon. Welke ambitie heb je als het gaat over de invulling van je bestuursfunctie?
Onder leiding van Pieter van Diepen is er de laatste jaren veel moois gebeurd. Als bestuur vinden we het onze verantwoordelijkheid om het goede dat hij en al onze andere voorgangers de afgelopen decennia hebben opgebouwd te koesteren en te zorgen dat de NBK op een goede manier met zijn tijd mee gaat.
Dat is denk ik vooral wat ons te doen staat. Als je ook in de toekomst succesvol wilt zijn, dan moet je een evenement zoals de NBK doorlopend blijven vernieuwen. Vaak op details maar ook als het gaat om grotere veranderingen en innovaties. Als bestuur is het onze taak om in goede samenspraak met de betrokkenen richting te bepalen in het belang van een goed evenement. Ook als het gaat om moeilijke onderwerpen.
Je bent een aantal jaren minder actief geweest in de brassbandsector. Hoe kijk je tegen de sector aan? Zijn er zaken die je zou willen oppakken, of die een ander zou moeten oppakken? Welke?
Kijkend naar de NBK dan lijkt er in eerste instantie weinig aan de hand: veel bands, nieuw repertoire, volle zalen. Maar als je beter kijkt dan zie je dat het op dit moment niet allemaal goud is wat er blinkt in de blaasmuziek. Ook omdat op landelijk niveau veel wordt gepraat maar veel minder wordt gedaan. Zo verdwijnen er verenigingen door gebrek aan leden, staat muziekonderwijs onder druk en hebben gerenommeerde evenementen zoals het WMC het moeilijk. Ook binnen de brassband-scene zijn er zorgen: de aanwas van jeugd wordt minder, weinig jonge dirigenten breken door, onze topbands kunnen internationaal onvoldoende mee.
Als je er zoals ik een paar jaar uit bent geweest dan valt je op dat in veel discussies weinig vooruitgang is geboekt. Jammer vind ik, want onze nog altijd mooie en omvangrijke blaasmuzieksector verdient beter.
Er is dus werk aan de winkel, en wat mij betreft is het ook een kwestie van doen. Vernieuwing hoeft ook niet altijd groots en meeslepend te zijn. We merkten dat destijds ook toen we Black Dyke en Cory naar Nederland haalden voor het Holland Brass Festival. Ik ken verschillende blazers die geïnspireerd door die concerten toen hun instrument weer oppakten en sindsdien met plezier in een band spelen.
Ook de NBK heeft daarin een rol. Bijvoorbeeld door te blijven inzetten op nieuw en vernieuwend repertoire, jonge componisten een kans te geven en jeugdtalenten van destijds die nu werkzaam zijn in de professionele wereld op een goede manier te betrekken. Maar ook door het kampioenschap te benutten als ontmoetingsmoment en plek voor inspiratie, in te zetten op samenwerking en door een breder publiek aan te spreken. Het loont daarbij ook te kijken naar landen om ons heen. Wat dat betreft is het goed de relatie met de European Brass Band Association wat op te poetsen, daarin is nog veel winst te behalen.
Hoe zien de Nederlandse Brassband Kampioenschappen er over vijf jaar uit als het aan jou ligt?
In 2027 is de NBK meer dan ooit hét weekend van het jaar waarin je onderdompelt in de brassbandmuziek. Het begint al op Utrecht Centraal, waar je wordt ontvangen door koperblazers op het perron. Binnen in TivoliVredenburg zijn er inspiratiesessies, workshops en masterclasses, en kun je rond de podiumstudio het hele weekend de wedstrijden volgen met live-verslagen vanuit de zaal en studiogasten die optredens van deskundig commentaar voorzien.
In alle divisies is er een brede top met veel titelkandidaten en de winnaar van de kampioensdivisie speelt top 3 op het Europees Kampioenschap. Net als de kampioen in de nieuwe jeugddivisie trouwens, die in 2028 voor het eerst zijn opwachting maakt in Europa. Over de Europese Brassband Kampioenschappen gesproken: voor dat evenement is ons land kort na 2027 eindelijk weer gastland. Onze meest talentvolle jonge solisten, dirigenten en componisten zijn genomineerd voor de finale en Nederlands talent bezet hoekpunten in de Europese Jeugdbrassband.
Wat tegen die tijd niet is veranderd zijn de volle zaal, aantrekkelijke en nieuwe testpieces en een betrokken en grotendeels jong publiek. Doordat de kampioenschappen een brede doelgroep trekt, zijn alle wedstrijden lang vooraf uitverkocht en wordt de NBK in binnen- en buitenland als voorbeeld gezien.