De 1e divisie krijgt muziekgeschiedenisles in From San Marco Quarter
Joop van Dijk schreef een muzikale ode aan de componisten uit de Venetiaanse renaissance en de "vroeg barok" en refereert aan de diverse stijlen waarin zij hun composities schreven. De titel van het werk, From San Marco Quarter, verwijst naar de oudste wijk van Venetië, San Marco. In deze wijk bevonden zich in deze periode naast de San Marco basiliek ook tal van andere kerken, paleizen en theaters waar al deze muziek ooit voor werd gecomponeerd.
Het werk is als het ware een bloemlezing van de componisten uit deze tijd en hun karakteristieke stijlen. De ene wat bekender gebleven dan de ander. Van Dijk kruipt in de huid van deze componisten en vergeet ook niet zijn eigen elementen aan het werk toe te voegen. Een statige Preludio en een snelle speelse Bourrée vormen het eerste blok van de compositie. De Vivaldi-achtige staccato zestiende-noten-reeksen vormen hier een bijzondere uitdaging. De muziek verandert stevig van karakter in het trage Lamento, langzaam trekken sonore akkoorden voorbij, steeds luider en luider, tot het plots zeer zacht afsluit. Inmiddels hebben cornettisten, welhaast op kousevoeten, hun plek achter de trombones ingenomen. In het Antifonale ervaren we beeldend de meerkorige muziek die in de San Marco vanaf de galerijen op de gelovigen neerdaalde. Zoals Gabrieli speelt de componist hier met Piano e Forte. Dit gedeelte wordt opgevolgd met twee zeer contrasterende supersnelle dansen ingeluid door tamboerijn en tenor trom. In de Saltorello, met zijn karakteristieke opmaten, buitelen de verschillende melodiedragers over elkaar heen, in hetzelfde hoge tempo zal de aansluitende Tarantella zeer lichtvoetig moeten zijn om de spanning vast te houden.
Een volgend blok wordt gevormd door afwisselend koren en recitatieven. Solo hoorn, sopraan cornet, euphonium en cornet nemen elk een recitatief voor hun rekening. Verschillend in lengte en karakter, maar steeds omschreven als lento e molto rubato. Het biedt volop ruimte aan de solisten om hier een eigen interpretatie aan te geven. Na de ernst van de soli volgt een Scherzo, wat letterlijk "grap" betekent en in deze periode werd gebruikt voor luchthartigere muziek, waarna de componist nog een fuga toevoegt. Fuga's werden in de Barok gezien als een demonstratie van compositorische expertise en kwamen steeds meer centraal te staan in composities. Het materiaal van de Preludio vormt tenslotte de Finale van het stuk.
From San Marco Quarter is een uitdagend stuk voor de eerste divisie bands met een behoorlijk dilemma voor de dirigenten. Benader je het als een hedendaags brassbandwerk of wil je een brug slaan met de uitvoeringspraktijk van zo'n 400 jaar geleden? En hoever ga je daarin?
Joop van Dijk studeerde tuba, contrabastrombone en HaFaBra Directie aan het Utrechts Conservatorium van 1978 tot 1984. Vanaf 1980 werkte hij als freelance tubaïst en contrabastrombonist bij alle Nederlandse symfonieorkesten. Daarnaast was hij lid van diverse ensembles zoals het Schönberg Ensemble, ASKO Ensemble en het Haags Koper Sextet. Van 1987 tot 2013 was hij werkzaam als solo tubaïst en componist-arrangeur bij de Marinierskapel der Koninklijke Marine. Joop van Dijk is geen onbekende in de brassbandwereld. Hij speelde bij diverse brassbands zoals Brassband Rijnmond en Brassband Schoonhoven en sinds 2018 bij Altena Brass.
