Nederlandse trompettist Frank Braafhart kampioen met Stavanger Brass Band

Op 7 en 8 februari won Stavanger Brass Band met twee indrukwekkende uitvoeringen de Noorse titel. Op de "hot seat" zat de Nederlandse trompettist/cornettist Frank Braafhart, sinds 2017 eerste trompettist bij het Stavanger Symphony Orchestra. Voor CU Brass aanleiding om hem eens te bevragen over zijn ervaringen, de voorbereidingen van de Stavanger Brass Band en de Noorse brassbandscene.  

Hoe ben je in contact gekomen met de brassband?
"Mijn collega in het symfonie-orkest, Odin Hagen, is jarenlang principal geweest van Stavanger. Hij heeft me voor het eerst meegenomen naar een concert en later ontmoette ik ook de sopraanspeler Frank Roger Eikeland en solotrombone Karianne Nilsen die allebei vaste remplaçant zijn in het symfonie-orkest. Zij nodigden mij vorig jaar voor het eerst uit om mee te doen en dit jaar vervang ik als principal Torill Tynning, die een jaar vrij heeft genomen vanwege de geboorte van haar dochter. Als Torill terug komt maak ik graag weer plek voor haar op de principal stoel want ik vind haar een geweldige cornettiste." 

Hadden jullie enige verwachting als het gaat om de uitslag?
"Stavanger heeft als doel alle prijzen winnen die er zijn. Vorig jaar waren we al de hete adem in de nek van Eikanger met slechts 0,75 punten verschil en het jaar daarvoor was het geloof ik nog minder. Dit jaar kwam het kampioenschap dan eindelijk weer naar Stavanger. Eikanger is een geweldige band en altijd favoriet, maar als je kijkt naar de geschiedenis van NM winnaars dan heeft Stavanger net zoveel recht op die bokaal als Eikanger of Manger. In 2018 stond Stavanger ook trots op de 3e plaats boven Eikanger(5e) op het EM in Utrecht. De verwachting en de wil om te winnen is er dus altijd. Dat we dit jaar met een ruime marge op Manger (2,75 punten) en op Eikanger(3,5 punten) het 10e kampioenschap hebben gewonnen, is voor ons een geweldige beloning van hard werken. En dan ook nog de solistenprijs en de prijs voor beste groep. Een geweldig gevoel en een heerlijke overwinning. Allan Withington heeft ons gedwongen veelzijdiger te zijn dan de anderen en dat is beloond door beide jury’s. Nu zorgen dat het niet weer vier jaar duurt. De EK in Malmö volgend jaar zullen we weer knalhard moeten voorbereiden."

Hoe verloopt de voorbereiding op zo'n kampioenschap eigenlijk bij Stavanger? 
"Voor elke wedstrijd (Siddis en NMBrass) hebben we dezelfde voorbereiding. Twee studieweekenden en een voorbereidingsweek. Voor NMBrass hebben we met Allan Withington het eerste studie weekend in november na Siddis. Dan hebben we op vrijdagavond een doorloop van het verplichte werk en 2 of 3 keuzewerken. We beslissen dan wat het keuzewerk wordt en werken de rest van het weekend aan het verplichte werk. Zaterdag tussen 10:00 en 14:00 groepsrepetities en zondag van 10:00 tot 14:00 tutti."

"Het volgende weekend met Allan is dan het eerste weekend in januari waarin we voornamelijk aan het keuzewerk werken. Vanaf dat weekend repeteert de band twee keer per week. Dinsdag zoals gewoonlijk en donderdags groepsrepetities met de band trainer. In de laatste week is het schema als volgt: vrijdag tutti doorloop allebei de werken, zaterdag groepsrepetities, zondag ochtend tutti, zondagavond concert, maandag- en dinsdagavond repetitie, woensdagavond concert, donderdag repetitie en reis naar Bergen. Vrijdag ´s ochtends of ´s middags repetitie afhankelijk van de loting. Dit jaar hebben we na het verplichte werk 1 uur gerepeteerd voor de volgende dag, omdat we vroeg in de middag hadden geloot voor het keuzewerk. Zaterdag voormiddag nog een kleine repetitie en daarna de 2e ronde."

Hoe is het spelen in die diverse orkesten te combineren en waar liggen de valkuilen?
"Als trompettist in een symfonie orkest krijg ik vaker de vraag uit de HaFaBra wereld of het niet saai is, want in een brassband heb je tenminste wat te spelen en niet zo veel rust. Ik ben solotrompettist in mijn orkest en daar haal ik dagelijks genoegen en uitdaging uit. Deze week is een goed voorbeeld. We nemen de 7e symfonie van Anton Bruckner op en dat is ontzettend gaaf en ook zwaar. Veel mooie koperpassages die heel veel van mij verlangen. De contrasten die ik moet afleveren zijn vaak extremer dan in de brassband waar je vaak vanwege de manier waarop repertoire geschreven is wat langer in dezelfde sferen blijft spelen. Ik vind spelen in het symfonie-orkest dan ook vermoeiender, zowel fysiek als mentaal. De combinatie met brassband is voor mij daardoor geen probleem, maar juist een lekkere afwisseling. In de band kan ik lekker spelen zonder al te veel te hoeven nadenken."

Braafhart vervolgt: "SBB werkt heel intensief en een valkuil voor mij is wel dat ik moet uitkijken voor overbelasting in weken waarin ik intensief repertoire moet spelen in het orkest en tegelijkertijd veel brassband repetities heb. Dat betekent voornamelijk na de repetitie thuis nog even wat compensatie studeren en zorgen dat de boel weer op zijn plek staat voor de volgende dag. Voor mijn baan speel ik ook cornet, piccolotrompet, flugelhorn, es trompet, rotary trompetten. Ik sta dagelijks met meerdere instrumenten in mijn hand in de oefenstudio. De sleutel voor het comfortabel afwisselen van instrumenten is volgens mij dan ook: gewoon doen. Veel en vaak. Ik denk er zelf niet te veel over na. Als je een bepaald geluid in je hoofd hebt komt dat eruit, ongeacht welk instrument je in je handen hebt. Tenzij het er niet uit komt en dan heb je een prachtige kicks! Het enige waar ik probeer rekening mee te houden als ik wissel tussen instrumenten is dat ik mondstukken gebruik die zoveel mogelijk dezelfde rand hebben, zodat het contactgevoel met mijn lippen min of meer hetzelfde is."

"Stavanger Brass Band is een Yamaha band en ik speel daar dus op een Neo cornet. Als ik cornet speel in het symfonie orkest gebruik ik ander materiaal wat beter bij de klank van het symfonieorkest past. Qua planning is het soms wel lastig. Als concerten of repetities samen vallen dan gaat mijn werk natuurlijk voor. Af en toe kan ik vrij vragen of een dienst ruilen met een collega maar dat is maar zelden. Voor het NMBrass heb ik vrij gevraagd en een stuk salaris ingeleverd om mee te kunnen gaan. Helemaal de moeite waard!"

In deel 2 van dit interview vertelt Frank Braafhart over zijn keuze voor Noorwegen en het cultuurklimaat in Noorwegen. 

(Dank aan Momir Novakovic en NMF/John Vint voor de foto's)