A Buoy, een karaktertest voor de bands in de 3e divisie

Stan Nieuwenhuis schreef A Buoy speciaal voor de 3e divisie van de Nederlandse Brassband Kampioenschappen 2019. A Buoy betekent een baken of boei. Met het vermogen om te blijven drijven kan een baken voor veel doeleinden worden gebruikt. De componist ziet het als de belichaming van positivisme en optimisme dat uiteindelijk altijd weer boven komt drijven. Zoon Rover vormde de inspiratie voor het werk, en Stan heeft het dan ook aan hem opgedragen.

Breken en wegebben
In de inleiding (Introduction) wordt een klanklandschap neergezet van brekende en daarna wegebbende golven. In de verte klinkt het geroep van zeevogels, off stage door 2 groepen cornetten gespeeld. Een kort motief in de euphoniums is een voorbode voor het thema. Na de introductie wordt het thema (Theme) gepresenteerd in zijn oorspronkelijke vorm, gespeeld door flugelhorn en solo cornets. Binnen de melodie is de septiem het meest in het oog springende interval (2 gestapelde kwartintervallen). De begeleiding bestaat ook uit gestapelde kwartintervallen, waardoor in de omkeringen veel secunde afstanden het harmonisch spannend maken. 

In een aantal variaties wordt het muzikale materiaal verder ontwikkeld. De mars, met een precies voorgeschreven tempo van 116 tellen per minuut, richt zich met name op het ritme. Op en na de tel geven bassen en bass-drum een speels ritme aan. Het septieminterval komt hier tot uitdrukking in loopjes van 16-en. Een uitgerekte melodie in euphoniums en baritons werkt als een onderbreking van de technisch lastige melodie in cornetten en baritons. Het karakter is meer cantabile en wordt later herhaald in flugelhorn en trombone. 

Energetic en Melancholic
Energetic is de aanduiding bij de volgende variatie. In een hoog tempo en met een constante afwisseling van maatsoorten begint de opbouw met rimshots in het slagwerk. Een dansende melodie met Keltische invloeden, zeer nauwkeurig en uitgebreid van articulatietekens voorzien, vormt het hoofdbestanddeel van dit deeltje. Het ritme verschuift constant tot uiteindelijk een herhalend kort ritmisch motief, steeds sterker wordend, het deeltje laat eindigen in een lange stilte. 

Opnieuw wordt een variatie ingezet door het slagwerk. Bij Melancholic is dat het klokkenspel. Als snel volgt een duet van cornet en euphonium. Het oorspronkelijke thema doet opnieuw zijn intrede, off stage als het terugverlangen naar een vervagende herinnering. De flugelhorn en euphonium nemen het over en de introductie van nieuw materiaal trekt ons uit de melancholische bui. Nog een keer horen we de golven voorbij komen en een sfeervol slot met zowaar een grote drieklank besluit dit middengedeelte van de compositie.

Groovy slagwerk
Karakteristiek voor werken van Nieuwenhuis is zijn voorliefde voor karakterstijlen uit de Jazz en de Pop-muziek. In A Buoy kiest hij voor de aanduiding 'Groovy', dat bijna niet te vertalen is. Amusant en entertaining is het zeker met een hoofdrol, zoals de componist tijdens de workshop (in Leeuwarden tijdens de Brass Band Summerschool, red.) aangaf, voor het kwintinterval. Het melodisch materiaal beweegt steeds naar de kwint en ook de opmaten komen steeds uit bij de kwint. Het kort ritmische motief uit het Energetic is opnieuw hoorbaar in de overgang naar de Finale. 

In de Finale gaat er nog een schepje op het tempo. Filmische muziek vol vaart. De melodie uit het Melancholic vormt nu het uiteindelijke hoogtepunt van het werk, vol energie en vreugde.   

A Buoy is een werk dat hoge eisen stelt aan de slagwerksectie. Niet voor niets is deze groep gekozen voor de sectieprijs. De techniek en power van de cornetsectie wordt volop getest en de ster van de avond zal waarschijnlijk een flugelhornspeler zijn.     

De componist
Stan is geboren in Nederland, maar groeide op in Brussel en Antwerpen. Op 8-jarige leeftijd begon hij met piano- en trompetlessen. Na zijn middelbare school ging hij naar het Lemmensinstituut Leuven en haalde er zijn meestergraad trompet. Tegelijkertijd begon hij met componeren en arrangeren. Hij speelde bij het Nationaal Orkest van België, het Nationaal Jeugd Orkest van Nederland en de European Youth Brassband 2005. Na zijn klassieke opleiding in Leuven, trok hij naar Rotterdam voor een opleiding Sound Engineering. In 2015 won Stan de Europese Componistenwedstrijd in Freiburg en was hij finalist in de Cory compositiewedstrijd. In België speelden kampioensbands in november 2018 van zijn hand het veelbesproken maar zeer goed ontvangen REwrite RElapse. Hij is een muzikale duizendpoot, want hij componeert ook soundtracks voor documentaires en popsongs.