De drummer van de Rolling Stones had gelijk!

In de afgelopen jaren heb ik mij verbaasd over de wijze waarop een groot aantal bands zich hebben bediend van muzikanten die in andere orkesten spelen wanneer zij aan een concours deelnemen. Persoonlijk zijn er wat mij betreft voldoende redenen te bedenken waarom deze handelswijze is af te keuren. De andere kant van de medaille is de motivatie die het geeft bij de overige muzikanten die, wanneer zij met dezelfde bezetting zouden deelnemen, zeker weten niet in de prijzen te vallen. Simpel omdat de kwaliteit niet voldoende is. Het zou toch geweldig zijn wanneer een topsolist uit Engeland de solotrekjes voor zijn rekening neemt. Je weet dan zeker dat de jury daar niets over kan roepen…. Hoewel? De jury zal ongetwijfeld zich achter de oren krabben wanneer zij een uitvoering horen van band A die wat betreft solospel beduidend beter is dan band B of C. De essentie van het geheel is natuurlijk, moeten wij deze gang van zaken die regelmatig tijdens Europese, Regionale en Nationale wedstrijden plaatsvinden toestaan?

Een voorval van een groot aantal jaren geleden gaf mij te denken dat het altijd voor meerdere uitleg vatbaar is. Een bekende solist werd uitgenodigd tijdens een concert waarbij ik aanwezig was. De verwachting was hoog, immers zijn staat van dienst was en is groot en veel opnames en concerten gaven hem het predicaat wereldster. Zo ook die avond waar hij een vijftal solo’s ten gehore bracht met begeleiding van een band die zich een slag in de rondte had gestudeerd op de stukken die de beste man had voorgesteld.  Het eerste stuk was in de beleving van een hoop mensen niet bijster moeilijk en de solist vloog letterlijk door de nootjes, de band op een draf er achteraan, het tempo bijhouden!

Het tweede stuk was bekend en kon door 80% van de toehoorders worden meegezongen of gefloten, zoals u wilt. De hele zaal was benieuwd naar zijn liveoptreden van de voor hem geschreven toonsolo. De solist begon en maakte gedurende zijn spel een paar foutjes, zodoende was de tweede solo een anticlimax voor een hoop mensen. “Dat hem dat gebeurt, dat geloof je toch niet!” Eén van de vele opmerkingen na afloop van het concert. Het was het gesprek van de avond! Men vergat erbij te zeggen dat de overige vier solo’s wel succesvol werden gespeeld. Een aantal mensen vertelden mij dat zij teleurgesteld waren in zijn optreden. Wij zijn geneigd het slechte te onthouden en het goede voor vanzelfsprekendheid aan te nemen. Dit voorbeeld illustreert maar weer eens dat solisten, gehuurd of niet, uitgenodigd of niet, ook maar gewoon mensen zijn die het kunstje nu éénmaal beter onder de knie hebben dan de gemiddelde muzikant.

Niet iedere voortreffelijke muzikant past overal in iedere band. Sommige solisten hebben een status die kleiner is dan zij zelf denken, er zijn gelukkig voldoende muzikanten die zich probleemloos vinden in een ondergeschikte rol als tweede man of vrouw.  De solist van de band knapt het op maar daarmee is de tweede man of vrouw niet minder belangrijk, zeker niet! Het is een genot om te zien en soms zelf te ervaren dat er een chemie is tussen de muzikanten wanneer zij bezig zijn om het beste uit zichzelf te halen om aan het einde een voldaan gevoel te hebben. Hoe vaak wordt er een solist na een contest uitvoering naar voren gehaald, hoe vaak zien wij ‘opendoekjes’ voor de solisten, hoe vaak worden secties als geheel naar voren gehaald. Iedereen doet ‘zijn ding’! Dat is een uitdrukking heden ten dage, het is mijn dingetje of het is niet mijn ding! Mijn ‘ding’ is genieten van hetgeen gebracht wordt, met of zonder ingehuurde of uitgenodigde solist. Er is nog wel een subtiel verschil tussen de wedstrijden en concerten. De wedstrijden zijn onderhevig aan spanning, gaat het goed? Is het samenspel gelijk? Zal die Es Bas solo goed gaan? Hoeveel punten kost ons die uitglijder van de sopraan? Je kunt nu éénmaal niet meer dan je best doen, met of zonder gastsolist. Aan het einde van de rit worden de prijzen verdeeld. Een concert is anders, geen prijzen, alleen een hopelijk staande ovatie, met of zonder gastsolist. Tijdens de laatstgehouden NBK zijn er mooie en iets minder mooie uitvoeringen geweest van de diverse teststukken. Of daar muzikanten zitten die een’verkeerde stoel’ hebben bezet, dat is niet te zien tenzij je iedereen persoonlijk kent en weet in welke band hij of zij speelt.

Teruggekeerd naar de essentie van het geheel, moeten wij tijdens Europese, Regionale en Nationale wedstrijden muzikanten inhuren om beter voor de dag te komen? Het zal altijd een lastig onderwerp zijn. De grote bands hebben waarschijnlijk meer financiële armslag om het een en ander te bewerkstelligen terwijl de mindere bands al blij zijn als iedereen op tijd zijn contributie betaald. Wanneer band A wint omdat die ingehuurde solist de sterren van de hemel speelt zal band B dit ter discussie stellen. Wanneer de rollen zijn omgedraaid… precies, band A zal dezelfde reactie hebben. Hoe je het ook went of keert, het blijft mensenwerk, ook al betaal je een vermogen, een verkeerde noot of uitglijder kan de hele uitvoering doen zakken tot een niveau onder de uiteindelijke winnaar. De moraal van dit verhaal: Bezint eer Gij begint (met het lenen van muzikanten)

Charlie Watts, de drummer van de Rolling Stones heeft ooit eens gezegd: “Het ergste wat je kunt doen, is met een muzikant over muziek praten”. Laten wij dan ook maar gewoon gaan spelen en of luisteren, met of zonder gastsolist.