Thierry Deleruyelle spreekt over zijn nieuwe werk No Man's Land
Na de uitvoering van No Man's Land door de Noordlimburgse Brass Band o.l.v. Erik van de Kolk sprak CUBrass met de componist van het werk Thierry Deleruyelle.
Deleruyelle schreef het werk in opdracht van de Noordlimburgse Brass Band. Hij bezocht een repetitie en sprak met dirigent en bestuur om een indruk te krijgen van de sterke punten in de band die naar voren moesten komen in het werk. Als onderwerp koos de componist het einde van de 1e Wereldoorlog precies 100 jaar geleden. Gevraagd naar een relatie met zijn eerste werk voor brassband, Fraternity, vertelde de componist dat het zo relevant voor hem was wat er gebeurde in acht jaar. Fraternity beschrijft de mijnramp in Courrières, waarna hulptroepen uit Duitsland en België de Fransen te hulp schoten. Acht jaar later voeren diezelfde landen oorlog en in plaats van hulp ontstaat er een dodelijk Niemandsland. Ook dit heeft een verwijzing naar de huidige tijd waarin we leven.
No Man's Land is inmiddels alweer het vierde brassbandwerk van Deleruyelle. Na Fraternity volgden Viking Age, gekozen als verplicht werk voor de NBK 3e divisie, en Lions of Legends, gekozen als verplicht werk voor de Franse 2e divisie in 2019. Bij het creëren van No Man's Land wilde Deleruyelle echt weer helemaal opnieuw beginnen met het vormgeven van een groot complex werk. Deze partituur laat zien dat de componist zich steeds wil blijven ontwikkelen en studie heeft gemaakt van meer complexe structuren. Wat bleef is de wil om een verhaal te vertellen in een reeks verschillende delen, soms doorgecomponeerd, soms onderbroken.
Deleruyelle heeft erg genoten van de uitvoering van de Noordlimburgse Brass Band. Hij was positief verrast met deze première en hoopt dat de band het werk meeneemt naar andere concerten en wedstrijden.
Noordlimburgse Brassband o.l.v. Erik van de Kolk
Onze dank gaat uit naar Thierry Deleruyelle en de Noordlimburgse Brass Band voor dit interview.
Hieronder een beschrijving van de inspiratie voor het werk.
No Man’s land – Thierry Deleruyelle
I. Ontario, 1914
In de steden en op het platteland fluistert men dat de oorlog nabij is, dat het nationalisme en imperialisme groeien, dat de wonden uit het verleden nog niet genezen zijn. Europa verglijdt, door enkele diplomatieke misverstanden, in een nooit geziene oorlog.
Op 4 augustus 1914 mengt Groot-Brittannië zich in een mondiaal conflict. Het hele Britse Rijk, waaronder Canada, is automatisch betrokken partij. Binnen slechts drie weken, meldden 45.000 Canadezen zich aan als vrijwilliger.
Eén van hen is John McCrae, een man van 42 jaar, afkomstig uit de regio van Ontario, met twee grote passies: schrijven en geneeskunde.
Hij wordt benoemd tot arts van het Canadese leger en krijgt de graad van Majoor. Met zijn paard, Bonfire, gaat hij aan boord van een schip samen met het eerste Canadese expeditionair korps. Nooit had een groter konvooi de oversteek van de Atlantische Oceaan gewaagd.
II. Battle of Ypres
Na het afronden van militaire trainingen in Engeland, wordt John McCrae in april 1915 naar de loopgraven in Ieper in Vlaanderen (België) gestuurd. Hij belandt, door slecht geconstrueerde loopgraven, in een hevig vuurgevecht.
De bombardementen zijn oorverdovend. Een fluitsignaal luidt de aanval in. In het “No Man’s Land” nemen ze het op tegen de vijandige mitraillettes. Zowel Duitse, Franse, Belgische, Canadese, Indische en Noord-Afrikaanse troepen zijn betrokken bij deze slag.
III. 17 Days of Hades
Voor het eerst in de geschiedenis wordt gifgas ingezet als oorlogswapen, namelijk het dodelijke chloorgas. John McCrae omschrijft deze 17 dagen van chemische aanvallen in een brief aan zijn moeder als de “17 dagen van Hades”, de Meester van de Hel.
IV. In Flanders Field
John McCrae wordt getroffen door de het verlies van een strijdmakker. Alexis Helmer wordt gedood op 2 mei 1915. McCrae ziet de klaprozen groeien tussen de graven van gevallen soldaten. Te midden van de bunkers schrijft hij een gedicht en geeft het de titel “In Flanders Fields”.
In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.
We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved, and were loved, and now we lie
In Flanders fields.
Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.
Het gedicht wordt voor het eerst gepubliceerd in het Engelse magazine Punch in december 1915. Het wordt het meest populaire gedicht ter wereld over de eerste wereldoorlog en wordt in talloze talen vertaald.
V. Bonfire
John McCrae is getekend door de oorlogsjaren. Zijn trouwe metgezel, het paard Bonfire, biedt hem troost. Samen galopperen ze door het noorden van Frankrijk waar hij naar overgeplaatst werd na de slag van Ieper. Hij verzorgt er de gewonden van de slag van de Somme, de slag om Vimy Ridge, de derde slag van Ieper en de slagen van Arras en Passendaele.
Op 28 januari 1918 laat John McCrae zelf het leven in het militair hospitaal van Wimereux. Hij sterft aan een longontsteking en meningitis.
VI. Poppy Day
In navolging van het gedicht van John McCrae, kozen de Britten in 1921 de klaproos als herdenkingsteken. De fragiele rode bloem krijgt in het Engels de naam Poppy.
Het dragen van klaprozen blijft tot op heden, in een groot deel van de Commonwealth, meer bepaald in het Verenigd Koninkrijk, Canada, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland, een belangrijke rol spelen in de herdenking van de wapenstilstand (Poppy day).
De componist vertrekt bij het schrijven van dit stuk vanuit een motief gebaseerd op de initialen van de Eerste Wereldoorlog (WW1). Dit motief verschijnt voor het eerst integraal in een solo voor cornet net na de introductie. De figuur wordt regelmatig gebruikt, bijvoorbeeld in het gefluister van de mensen (cornetten in de introductie), de claxon van de pakketboot (tubas), de bombardementen (percussie), het oorsuizen van de soldaten (crotale met strijkstok), het galopperen van zijn paard Bonfire (V), etc ..