Anne van den Berg naar kampioenschappen met Austrian Brass Band Graz

Anne van den Berg dirigeerde Austrian Brass Band Graz tijdens de Oostenrijkse Brassband Kampioenschappen. Uiteraard spraken we hem hierover.

Kun je vertellen hoe het contact met Austrian Brass Band Graz tot stand is gekomen en wat is de achtergrond van deze band?

"Ik ben in 2012 voor het eerst in contact gekomen met Uwe Köller. Het was mijn eerste concert met Soli Brass uit Leeuwarden. Wij mochten het galaconcert op de Duitse Brassband Kampioenschappen verzorgen en Uwe was daar onze solist. De klik met Uwe was er meteen. Hij heeft me daarna - via Anja Abma - benaderd om eens een project te doen met zijn Austrian Brass Band. Dit is een brassband van de Kunst Universität in Graz waar Uwe, naast zijn baan als trompettist van German Brass, Professor is. Hij heeft de brassband vooral opgezet om zijn studenten meer ervaring te geven in het spelen in een sectie en om ze meer bij te brengen over de, zoals ze daar zeggen, Engelse Brass Band cultuur. Ik denk dat het spelen in een brassband voor de studenten een geweldige toevoeging is. Ze leren echt in een sectie te spelen, technisch uitdagend en qua articulatie en sound met elkaar te mengen. Als je wordt opgeleid als orkest musicus, zijn dat toch essentiële onderdelen. Na 2016 ben ik sindsdien voor een aantal concerten en projecten ingevlogen. Het is een fijne omgeving om met een band te werken. De faciliteiten zijn geweldig en de studenten zijn gedreven."

In aanloop naar afgelopen weekeinde; hoe vaak heb je daadwerkelijk met de band gewerkt?

"Ik ben in oktober 1 weekend daar geweest, om te beginnen met repeteren van de werken. Ze hadden voorafgaand aan dat weekend nog maar 1 repetitie gehad, dus dat was echt meer 'inzepen' van de beide werken. Daarna ben ik afgelopen woensdag begonnen met de repetities voor de kampioenschappen. Het was een korte,  maar fantastische periode en we hebben keihard gewerkt. Het zijn allemaal conservatorium studenten,  dus ze kunnen echt wel wat en zijn zeer leergierig. Dat het dan op een podium net niet allemaal lukt, is voor hen ook gewoon een enorme goede leerschool."

Hoe ervaar je de brassbandcultuur in Oostenrijk? Is deze vergelijkbaar met Nederland? Ook als het gaat om niveau?

"De brassbandcultuur in Oostenrijk is denk ik totaal anders dan die in Nederland. In Nederland worden mensen echt opgeleid op cornet, bugel, althoorn, bariton en euphonium. Dat heb je in Oostenrijk helemaal niet. De bugel- en altspelers zijn trompettisten. De bariton- en euphoniumspelers zijn trombonisten en dat hoor je natuurlijk meteen in de klankcultuur. Ik had zelfs een trompettist die Eb Bas speelde! De Oostenrijkse blaascultuur is veel meer gericht op, en gevormd uit de traditionele volksmuziek. Tijdens de pauzes van de repetities met de brassband, zitten de muzikanten bijvoorbeeld ook heel vaak samen dit soort volksmuziek te spelen. Erg mooi vind ik dat."

"Austrian Brass Band is bijvoorbeeld echt een project brassband en zo zijn er daar meer. Ik denk dat bijna de gehele kampioensdivisie daar meer op projectbasis werkt. Dat heb je in Nederland (bijna) niet. Grootste nadeel daarvan is dat de band heel veel wisselingen heeft doordat studenten afstuderen, een baan krijgen of ergens anders verder studeren. Toch denk ik dat het spelen in een brassband voor de studenten een geweldige toevoeging is."

"De bands zijn technisch en muzikaal zeker wel van het niveau van Nederland. Ik denk dat het grootste verschil met Nederlandse bands zit in de klank en ervaring. Wij spelen in Nederland denk ik vaker op verschillende podia en je merkt dat, in deze, de Austrian Brass Band die ervaring veel minder heeft."

In Oostenrijk wel een vrij werk in tegenstelling tot Nederland; wat heeft je voorkeur?

"Ik heb niet echt een voorkeur. Dit was voor mij de eerste keer bij de brassbands dat ik 2 grote werken (vrij en verplicht) mocht doen. Ik vind beide wel wat hebben. Nadeel in Oostenrijk vind ik, dat dit alles binnen 4 uurtjes plaats vindt. Ik zou dan liever 1 werk per dag spelen, zoals op de Europese Kampioenschappen. Maar het was voor mij als dirigent een mooie ervaring."

Kun je iets vertellen hoe de ervaring op het podium met de band was (spanning ed). Hoe kijk je zelf terug op deze ervaring?

"De ervaring op het podium was kwalitatief helaas iets minder dan waar ik op gehoopt had. Het contact op het podium viel tegen en daar hadden de muzikanten moeite mee. Dat heeft ook te maken met de ervaring van de band. We hadden de repetities in een zeer kleine ruimte, dus ik had het idee dat de muzikanten enorm schrokken op het podium van de klank. Ik heb nog aangegeven, dat we eigenlijk ook nog in een grotere akoestiek zouden moeten repeteren. Maar dat was helaas niet meer mogelijk. Dat is dan weer een goede leerschool voor de volgende keer."

"Voor mijzelf was het de eerste keer op een wedstrijdpodium in het buitenland met de daarbij behorende voorbereiding. Dat is een goede leerschool. Het werkt toch allemaal wat anders. Korte intensieve voorbereiding, dus weinig tijd om dingen wat meer te laten bezinken. Daar heb je denk ik als dirigent ervaring voor nodig en ik ben super blij dat ik die kans heb gekregen."

Zie je jezelf in de toekomst vaker dergelijke projecten doen?

"Ik hoop zeker dat er op welke manier dan ook nog eens een vervolg komt op deze geweldige ervaring. De Austrian Brass Band ga ik zeker nog vaker zien. Ik heb er ondanks het wat tegenvallende resultaat ongelofelijk van genoten en veel van geleerd. Het is eigenlijk altijd wel mijn ambitie geweest om (projectmatig) in het buitenland te werken en ik ben de Austrian Brass Band dan ook enorm dankbaar voor deze mooie kans en ervaring."

Zijn er opvallende zaken anders geregeld dan in Nederland (organisatorisch)? Zo ja, welke?

"Organisatorisch was het prima voor elkaar. Mooie accommodatie en zaal. Waar we in Nederland wel een voorbeeld aan kunnen nemen is de fantastische inspeelruimte en kleedkamers voor de bands. Dat is op de NBK helaas een aanfluiting."