De verplichte werken in België: 2e afdeling In Flanders Fields

Vlamo heeft ter gelegenheid van de 40e Nationale Brass Band Kampioenschappen gekozen voor verplichte werken van Belgische componisten. Het einde van de 1e Wereldoorlog, precies 100 jaar geleden, was daarnaast een goede gelegenheid om In Flanders Fields te kiezen voor de 2e afdeling. 

Tweede afdeling - In Flanders Fields - Roger Derongé 

In Vlaanderens velden bloeien de klaprozen
Tussen de kruisen, rij aan rij
die onze plek aangeven; en in de lucht
vliegen leeuweriken, nog steeds dapper zingend
zelden gehoord te midden van het kanongebulder
aan de grond.

Geen enkel gedicht uit de Eerste Wereldoorlog werd zo bekend als In Flanders Fields. Getekend door de gruwel van de oorlog schreef de Canadese legerarts John McCrae dit gedicht in 1915 bij zijn verpleegpost in de buurt van Ieper. Hij stierf er in een veldhospitaal in 1918.

In Flanders Fields begint vredig in het voorjaar van 1914 op een moment dat alles nog schijnbaar rustig is in de Westhoek. Die rust is slechts een illusie, want na de moord op aartshertog Franz-Ferdinand wordt in heel Europa de spanning voelbaar. De gruwel barst los als op 4 augustus 1914 Duitse troepen België binnenvallen. De muziek krijgt een dreigende ondertoon en barst open. De soldaten communiceren met elkaar via morsetekens die in het werk worden vertolkt door de alten en trombones.

Al snel vallen er ontelbare slachtoffers en wordt ook de toon van de compositie neerslachtig. De fuga (Deciso) verhaalt over de Slag bij Passendale in 1917. Deze hel van modder en vuur was één van de bloedigste veldslagen allertijden met enorme verliezen aan beide zijden van de linies. Het krachtige slagwerk schetst een beeld van de vreselijke bombardementen. De Belgische troepen worden bijgestaan door Britse, Canadese, Australische en Nieuw-Zeelandse manschappen en stilaan komt de streek in handen van de geallieerden. Een stapmars verwijst hiernaar.  Op 28 september 1918 werd het dorpje Passendale definitief op de Duitsers heroverd.

In zijn gedicht schrijft John Mc Crae:

Als jullie, overlevenden, de band met ons verbreken, 
zullen wij geen rust kennen, ook al bloeien de klaprozen 
in Vlaanderens velden. 

McCrae hoopte dat men nooit de oorlog met haar vele slachtoffers zou vergeten. Sinds 1928 weerklinkt daarom onder de Menenpoort in Ieper elke dag The Last Post als eerbetoon aan alle slachtoffers. Roger Derongé eindigt zijn compositie met deze aangrijpende melodie, omdat een oorlog geen winnaars kent maar enkel verliezers. 

Achtergrond componist
Roger Derongé (Brussel, 1958) groeide op in Tervuren, waar hij via de plaatselijke harmonie zijn eerste muzikale stappen maakte. Zijn studies aan het Koninklijk Conservatorium te Brussel werden bekroond met een eerste prijs trompet en Harmonie, fanfare- en brassbanddirectie. Hij werkte als trompettist voor het BRT symfonisch orkest en het Nationaal orkest van België en ging twee jaar met de BRT produktie ‘Het zwarte goud’ op tournee door Nederland, Duitsland en België.

Als cornettist was Roger Derongé verbonden aan Brassband Willebroek en Brassband Buizingen. Hij is nog steeds actief als cornettist in het koperkwartet Quatre Brass en in meerdere Vlaamse Brassbands. Hij werkte samen met bekende Vlaamse solisten/componisten, waaronder Raf Van Looveren, Bert Van Thienen, Harmen Vanhoorne en Bert Appermont.

Als componist schrijft hij overwegend muziek voor HaFaBra, percussie, trompet, koperensembles en symfonisch orkest. Hij is laureaat van de compositiewedstrijd van de provincie Vlaams-Brabant en kwartfinalist van Coups de Vent (2004) te Lille.